za świeży
  • świeży pracownicy
    24.01.2003
    24.01.2003
    Jaka jest prawidłowa liczba mnoga od słowa świeży w formie męskoosobowej? Np. pracownicy są świeży czy świezi?
    Bardzo będę wdzięczny za odpowiedź.
  • Co utrudnia naukę, czyli o składni podmiotu szeregowego
    15.07.2019
    15.07.2019
    Proszę o informację, jak prawidłowo powinnam napisać: Słaba pamięć świeża i osłabiona pamięć trwała utrudnia naukę czy Słaba pamięć świeża i osłabiona pamięć trwała utrudniają naukę.
    Bardzo dziękuję za fachową pomoc. Bajka
  • dżedżochron, pokładnik, tugo
    11.04.2014
    11.04.2014
    Witam.
    Ostatnio wśród młodzieży (do której jeszcze poniekąd należę) słyszę „dziwne słowa”, jak np. dżedżochron (zamiast parasola) i pokładnik (zamiast kasjera). Źródła tych słów są dość jasne, jednak z jednym słowem nie jest tak łatwo: z tugo, które (jak wywnioskowałem z kontekstu) oznacza mniej więcej smutek. Skąd to mogło się wziąć i co Szanowana Poradnia o takich działaniach myśli?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • homonimiczna zagadka
    5.02.2013
    5.02.2013
    Czy w języku polskim da się znaleźć przykłady antonimicznych homonimów albo przynajmniej par bardzo podbnych wyrazów o przeciwstawnym znaczeniu. Taką parę np. w języku angielskim stanowią dwa czasowniki cleave o różnej etymologii, jeden oznacza przecinać, drugi sklejać.
    Z poważaniem,
    Łukasz
  • Koszt

    30.03.2022
    30.03.2022

    Na początku chciałbym serdecznie podziękować za działanie pracowni SJP! Bardzo dużo nauczyłem się, czytając Państwa odpowiedzi na pytania osób zainteresowanych polszczyzną!

    A to moje pytanie: czy koszt może być używany wymiennie z ceną w przytoczonych przeze mnie przykładach? Ostatnio cały czas słyszę koszt w użyciu takim jak: „Koszt zjedzenia świeżej ryby nad morzem zwali nas z nóg.” (to nie „CENA ryby nad morzem” nas zwali?). Albo „koszt piwa w tym pubie to 10 zł”.

  • Odmiana nazwy portalu internetowego
    23.11.2017
    23.11.2017
    Szanowni Państwo,
    Moje pytanie dotyczy odmian nazw serwisów internetowych. Dla przykładu weźmy serwis DziennikZachodni.pl. Czy redakcja tego serwisu powinna zapraszać na niego, odmieniając jego nazwę (np. Najświeższe wiadomości na DziennikuZachodnim.pl), czy rezygnując z odmiany, dzięki czemu nazwa cały czas pozostaje prawidłowym adresem serwisu, który można wpisać do przeglądarki (np. Najświeższe wiadomości na DziennikZachodni.pl).

    Dziękuję za pomoc i pozdrawiam!
  • poza tym
    18.02.2012
    18.02.2012
    Pamiętam, że kiedyś, bardzo dawno temu, uczyłem się, że pisze się po za tym, po za domem, moja polonistka wyraźnie mówiła, że nie można pisać poza tym, poza domem, bo to nie ma sensu (poza jest rzeczownikiem). Przejrzałem kilka nowych słowników i wszędzie jest napisane poza tym, poza domem. Proszę napisać (jeśli to możliwe), jaka jest prawidłowa forma.
    Z góry serdecznie dziękuję.
  • tomat czy tomata?
    26.09.2006
    26.09.2006
    To, w czym były skumbrie (Gałczyński), to tomat czy tomata? Dotąd trafiłem na dwa sprzeczne tropy: po rosyjsku томат to przecier pomidorowy (w Internecie można też znaleźć wyrażenie „Скумбрия в томате’’), ale… w Skrzydlatych słowach Markiewicza i Romanowskiego cytat został w indeksie umieszczony pod słowem tomata, co mogłoby sugerować jakieś dawne zapożyczenie ze zmianą rodzaju (coś jak фисташка / fistaszek). Może dobre są oba warianty? Proszę o pomoc w ustaleniu mianownika.
  • No i masz strzelone!

    2.04.2015
    2.04.2015

    Pytam o złożenia czasownika mieć z imiesłowami przymiotnikowymi biernymi („W domu mam zabronione…”), a także „Mam to kupione”, „Mam to załatwione”, „Mam to nagrane”, ale też „Masz przegrane!” (przy czym g należy zamienić na s) i inne podobne groźby. Znajomy poznaniak przytoczył mi rozmowę przy stole:

    — Janek, przestań mlaskać, bo cię strzelę.
    Janek mlaszcze dalej. Po chwili:
    — No i masz strzelone.

    Poprawne? Germanizm?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego